Gedachten leggen ons beperkingen op of geven ons juist mogelijkheden. Het ligt er maar aan welke gedachten je wel/niet gelooft. Helaas zijn de meeste mensen vooral goed in het creëren van negatieve en stresserende hersenspinsels die je plezier in het leven danig ondermijnen. Die doemgedachten hebben meestal niets met de realiteit te maken maar je lijdt er wel onder. Of anders gezegd: je verdriet en pijn worden veroorzaakt door wat je denkt en niet door wat er werkelijk aan de hand is.
Maar hoe maak je jezelf dan los van die verlammende gedachten en overtuigingen die het leven zo moeilijk maken? Voor het antwoord op die vraag verwijs ik je graag door naar de auteur en spreker Byron Katie. Zij ontwikkelde namelijk de methode "The Work" waarbij je je gedachten niet klakkeloos gelooft en blijft herkauwen maar waarbij je je negatieve gedachten kritisch gaat bekijken en onderzoeken door jezelf vier vragen te stellen. Welke vragen dit precies zijn en hoe dit krachtige proces dan precies in zijn werk gaat, vertel ik je graag in onderstaande blogpost.
Byron Katie’s ontdekking
Byron Katie was tien jaar lang zwaar depressief en suïcidaal. Op een gegeven moment besefte ze echter dat ze enkel leed wanneer ze haar gedachten geloofde. Wanneer ze haar gedachten niet geloofde en dus niet voor waar hield, leed ze niet. Haar lijden kwam dus niet voort uit de wereld om haar heen maar uit wat zij daarover geloofde. De gedachten zelf waren dus ook niet het probleem (ons brein is nu eenmaal gemaakt om te denken) maar wel het feit dat we ons hechten aan onze gedachten. Na deze ontdekking ontwikkelde ze The Work: een inmiddels wereldberoemde methode waarmee je elke situatie in een compleet ander licht kan zien. En dat allemaal met vier simpele vragen.
Vier vragen die verwarring ontwarren en je inzicht geven in jouw waarheden
De vier vragen van Byron Katie zien er op het eerste gezicht heel eenvoudig uit maar vergis je niet: als je met deze vragen aan de slag gaat, kunnen ze effectief tot een enorme verandering in je leven leiden. Ze helpen je namelijk om stress en hersenspinsels op de juiste manier te benaderen zodat je meer rust in je leven krijgt.
Concreet gaat het in The Work over de volgende vragen:
Is het waar?
Kan je absoluut zeker weten dat het waar is?
Hoe reageer je op die gedachte?
Wie zou je zijn zonder deze gedachte?
Vraag 1: is het waar?
Deze vraag lijkt heel makkelijk te beantwoorden maar toch is het in de praktijk niet zo eenvoudig om te bepalen of jouw gedachte ook echt waar is. Mensen zijn namelijk betekenisgevende wezens: we nemen niet alleen onze omgeving waar maar we koppelen hier ook onmiddellijk een betekenis aan.
Voortdurend interpreteren wat je waarneemt, kan echter beperkend werken. Je interpreteert een situatie namelijk op basis van je eerdere ervaringen waardoor je niet neutraal naar de wereld om je heen kijkt maar door jouw eigen bril. Onbewust wordt datgene wat je waarneemt dus gekleurd en beïnvloed door bepaalde associaties die je maakt op basis van je eerdere ervaringen. Wat je waarneemt, voelt dus wel waar maar de vraag is of het ook effectief waar is.
Deze eerste vraag helpt je om een niet-realistische gedachte al in een vroeg stadium te ontdekken zodat je jezelf tijdig tot halt kan brengen en je jezelf niet verliest in een totaal onrealistische gedachtenstroom.
Vraag 2: kan je absoluut zeker weten dat het waar is?
Is het mogelijk om na te gaan of de gedachte die je hebt 100% zeker waar is? Je kan bijvoorbeeld niet in iemands hoofd kijken dus je kan ook nooit met absolute zekerheid controleren of weten wat die ander denkt.
PS: deze vraag kan je behoorlijk aan het twijfelen brengen maar dat is ook de bedoeling. Eigenlijk wil deze vraag niets anders doen dan je laten inzien dat stress nergens voor nodig is.
Vraag 3: hoe reageer je op die gedachte?
Ga bij jezelf na hoe je omgaat met de gedachte die je hebt. Hoe behandel je anderen en jezelf als je die gedachte denkt? Wat doe je? Wat zeg je? Hoe leef je als je die gedachte gelooft? Wat krijg je als je die gedachte denkt? Hoe voelt dat vanbinnen? Maakt het je bijvoorbeeld kwaad, jaloers of gefrustreerd? De kans is groot dat je jezelf onnodig aan het opjagen bent over iets waar je geen invloed op hebt of zelfs niets mee te maken hebt.
Deze derde vraag helpt je kritisch naar jezelf te kijken en geen energie te verspillen aan gevoelens die je niet verder helpen.
Vraag 4: wie zou je zijn zonder deze gedachte?
Deze vraag is misschien wel de krachtigste van de vier. Hoewel het heel erg waardevol is om logisch en rationeel te onderzoeken of iets waar is, doet een gevoel of visualisatie namelijk nog meer met je. Neem dan ook echt even de tijd om deze laatste vraag te beantwoorden en na te gaan hoe de wereld eruit zou zien wanneer je de gedachte loslaat. Hoe voel je je? Wat zeg je? Hoe beweeg je? Voel je je vrij en rustig? Zou je je opgelucht voelen? Zou je er misschien zelfs blij van worden?
Waarschijnlijk zal je tot de conclusie komen dat je niet langer voldoende grond hebt om aan de gedachte vast te blijven houden waardoor je ze ook effectief kan loslaten.
Van theorie naar praktijk
Hieronder vind je een uitgewerkte oefening waarin de methode van The Work gebruikt wordt om een bepaalde overtuiging te doorbreken. Ik raad je wel aan om deze oefening al schrijvende te doen zodat je je gedachten beter kan ordenen en je kan reflecteren op je bevindingen.
STAP 1
Neem even de tijd om na te denken over een specifieke overtuiging die je hebt en die je wil onderzoeken en veranderen. Het kan bijvoorbeeld iets zijn dat je belemmert of dat negatieve emoties bij je oproept. Noteer deze overtuiging vervolgens op een blad papier en doe dit in de vorm van een duidelijke en beknopte uitspraak. Bijvoorbeeld: “ik moet perfect zijn om geaccepteerd te worden”.
STAP 2
Gebruik de vier vragen van The Work om deze overtuiging te onderzoeken:
Is het waar? Kan je met absolute zekerheid zeggen dat het waar is? (een simpele ja of nee volstaat als antwoord)
Kan je absoluut zeker weten dat het waar is? Kan je echt absoluut zeker zijn van de waarheid van je uitspraak? (zoek naar bewijs of ervaringen die de overtuiging tegenspreken)
Hoe reageer je op die gedachte? Wat gebeurt er als je die gedachte gelooft? Neem even de tijd om te beschrijven hoe je je voelt en welke reacties er optreden wanneer je de overtuiging gelooft. Welke emoties, fysieke sensaties en acties worden er bij jou geactiveerd?
Wie zou je zijn zonder deze gedachte? Stel je voor hoe je leven eruit zou zien als je die overtuiging niet zou hebben. Hoe zou je je voelen? Hoe zou je reageren op dezelfde situaties?
STAP 3
Draai nu je oorspronkelijke uitspraak eens om: wat is hier het tegenovergestelde van? Je initiële uitspraak “ik moet perfect zijn om geaccepteerd te worden” wordt dan bijvoorbeeld “ik hoef niet perfect te zijn om geaccepteerd te worden”. Onderzoek vervolgens of dit net zo waar of misschien zelfs meer waar is voor jou. Ga hierbij ook op zoek naar voorbeelden en bewijs dat deze omkering ondersteunt.
Wanneer je deze oefening zelf doet, zal je overigens merken dat het antwoord op de vraag “is deze tegenovergestelde gedachte even waar of zelfs meer waar dan mijn originele gedachte?” altijd ja is. Ingeval hier toch een negatief antwoord uitkomt, betekent dit dat je nog gehecht bent aan de initiële gedachte of overtuiging en dat je nog niet klaar bent met The Work.
Meer weten over The Work?
Wil je graag meer weten over deze bijzondere methode en er mee aan de slag gaan? Lees dan zeker Byron Katie’s boek “Vier vragen die je leven veranderen” waarin ze je uitgebreid en gedetailleerd uitlegt hoe dit krachtige proces werkt en hoe je deze vier vragen op allerhande situaties in je leven kan toepassen.
©ziel&zo2024
Comments